Son yıllarda Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı müfredatına alternatif olarak, farklı eğitim sistemleri de talep görmektedir. Bunların içinde belki de en bilineni IB (International Baccalaureate) programıdır. Özellikle çocuğunun yurt dışında eğitim almasını isteyen aileler için IB programı dikkate alınması gereken bir seçenektir.
Uluslararası Sınavlara HazırlıkIB
IB Programı üç ana dalda eğitim yapmaktadır. PYP (Primary Years Program; İlk Yıllar Programı), 3 ile 12 yaş arasındaki öğrencilere yönelik bir programdır. Burada amaç aktif, etrafına duyarlı ömür boyu öğrenime odaklanan, kendisine ve etrafındakilere karşı saygı duyan ve içinde yaşadıkları dünyaya katılmak için gereken kapasiteye sahip öğrenciler yetiştirmektir. İkinci program MYP (Middle Years Program; Orta Yıllar Programı), 11-16 yaş arasındaki öğrenciler için düzenlenmiştir. Bu program ile öğrencilerden sınıfta aldıkları eğitimi gerçek dünya ile bağdaşlaştırmaları beklenmektedir. Bunu gerçekleştirmek için de farklı ilgileri ve akademik yeterlilikleri olan öğrenciler bu programa dahil edilerek aktif rol almaları sağlanır. Üçüncü program ise IB Diploma Programı’dır ve 16-18 yaş arasındaki öğrencilere yönelik bir programdır. Bu programda dersler altı ana konu başlığına (Yabancı Diller, Ana Dil, İnsan ve Toplum Bilimleri, Matematik ve Bilgisayar Bilimleri, Deneysel Bilimler ve Sanat) göre düzenlenmiştir. Öğrenciler kendi ilgi ve yeteneklerine göre 3 ana konuda üst seviye (High Level) toplam 240 saat, diğer kalan 3 ana konuda da Standart seviyede (Standard Level) toplam 150 saat ders görmeleri gerekmektedir. Öğrencilerin iki yıl boyunca bu altı ders grubundan seçilen derslerle beraber bu derslerin merkezinde bulunan Theory of Knowledge – TOK (Bilgi Kuramı), Extended Essay – EE (Bitirme Tezi), Creativity, Activity, Service –CAS (Yaratıcılık-Etkinlik-Sosyal Hizmet) çalışmalarını başarı ile tamamlamaları gerekmektedir. Bunun için 100 saatlik TOK dersini tamamlayarak yaklaşık 1500 kelimelik bir rapor yazmaları ve bu raporu sunmaları gerekir. Ayrıca iki yıl boyunca bir sosyal sorumluluk projesinde (CAS) toplam 150 saat görev almalarının yanı sıra, seçtikleri bir konu ile ilgili 4000 kelimelik bir bitirme tezi yazıp sunmaları beklenmektedir.
IB programında her ders için notlar 1 (en düşük) ve 7 (en yüksek) arasında değerlendirilir. Tüm program dahilinde toplam en az 24 puan alan öğrenciler diploma almaya hak kazanırlar. Alınabilecek en yüksek puan ise 45’tir.
Türkiye’de IB eğitimi ilk olarak 1994 yılında başlamıştır. Temmuz 2019 itibari ile Türkiye’de 71 okulda IB eğitimi ( PYP, MYP ve IB Diploma programı) verilmektedir. Ayrıca Türkiye’de 16 üniversite de IB Diplomasını şartlı kabul etmektedir.
IB Programının avantajlarına gelirsek:
- Global olarak tanınma
IB Diploma programı dünyadaki en iyi okulların birçoğunda tanınmakta olup bu diplomaya sahip olan öğrenciler, diğerlerine göre kabul edilme şansını arttırmış olurlar. IB Programı, dünyanın tüm ülkelerinde aynı ders programını izleyip, aynı sınavları uyguladıkları için, başvurulan üniversitelerin kabul ofislerinde görev yapanlar tarafından da sınav sonuçlarının tanınırlığı yüksek olmaktadır. Ülkelerindeki yerel liselerden mezun olan öğrenciler ise, bu noktada okul başarılarının ve sınav sonuçlarının doğru olarak anlaşılması ve diğer öğrencilerle kıyaslanılması açısından dezavantajlı bir konumda olurlar.
- Üniversiteye hazırlık
IB Diploma programı, öğrenmeyi öğretmeyi hedeflediği için, öğrencilere global bir dünyada gereken etkili becerilerle donatmanın yanı sıra, üniversiteye de hazırlık yapılmasını kolaylaştırır. Örneğin, IB Diploma programından mezun olan öğrenciler, akademik bir rapor yazmak, kullanılan kaynakları uygun bir şekilde alıntılamak, ve tamamen bağımsız olarak detaylı bir araştırma yapmak konusunda üst düzey eğitimlerini tamamlamışlardır. Bu yüzden de, üniversiteye başladıklarında, kendilerinden, örneğin 4000 kelimelik bir akademik rapor yazmaları istendiğinde, IB Diploma programı okumamış olan öğrencilerin yaşayacağı şaşkınlık ve hayal kırıklığını yaşamazlar, çünkü zaten henüz lisede iken, Bitirme Tezi (EE) yazarken, bunu yapmış ve başarmışlardır. Bunun bir sonucu olarak zamanlarını yönetme ve stresle başa çıkma konularında da oldukça yetenekli ve başarılılardır. Ayrıca, diğer öğrenciler, özellikle üniversitenin ilk yılında, temel lise eğitiminden sonra adapte olmakta zorlanırken, IB’de High Level (üst düzey) olarak aldıkları derslerde IB Diploma programını bitirmiş olan öğrenciler ise yüksek başarı göstermektedir.
- Çok yönlü eğitim
IB programının içerdiği konu başlıkları birçok ders programıyla karşılaştırılamayacak kadar geniştir. Bunun yanı sıra, diğer okullarda bulunmayan felsefe, psikoloji, film, bilgisayar küresel politika ve benzeri dersleri de aldıkları için IB programını tamamlayan öğrenciler avantajlı konuma geçerler.
IB Diploma programının dezavantajları ise:
- Uzun süre eğitim
IB programında yer almak, uzun bir maratona benzetilebilir. Sınavlar diğer okullarda olduğu gibi her dönem sonunda değil, iki yılın sonuna toplanmıştır. Bu süre, bazı öğrenciler için oldukça uzun sayılabilir.
- Ağır ders yükü
IB Diploma programında, öğrencilerden altı ana ders konusundaki ödev ve sınıf içi çalışmaların yanı sıra, EE, TOK ve CAS için gereken sunum, proje ve raporları da tamamlamaları beklenmektedir. Bu da standart bir lise programında okuyan bir öğrencinin üzerinde bulunan sorumluluk ve çalışmalardan daha fazlasını gerektirmektedir.
Tekrar Türkiye’ye bakacak olursak, Türkiye’de 2019 yılı itibari ile Ankara İDV Özel Bilkent Laboratuvar Okulları ve Uluslararası Okulu, TED Ankara Koleji, Ankara Nesibe Aydın Eğitim Kurumu, İstanbul Koç Lisesi, ve İstanbul Beykent Lisesi başta olmak üzere, toplam 50 adet IB Lise Diploması veren okul vardır. Bu okullardan 4 tanesi devlet lisesidir (Ankara Türk Telekom Sosyal Bilimler Lisesi, İstanbul Prof. Dr. Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi, Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi, ve Vefa Lisesi).
Yukarıda özetlenen konular göz önüne alınarak veliler IB Programı’nın kendi çocuklarına uygun olup olmadığına karar verebilirler. Bu program, üniversite eğitimini de Türkiye’de tamamlamak isteyen öğrenciler için fazla avantajlı görülmemektedir. Ancak çocuğuna bir seçenek olarak, yurt dışında eğitim olanağı sağlamayı düşünen veliler için mantıklı bir seçim gibi görünmektedir.
IB Destek kurslarımız için Woo Academia ile iletişime geçebilirsiniz.